Van onwennig naar vertrouwd - Review training ‘Zorgen voor getraumatiseerde kinderen’

Het is een maandag, tien uur ‘s ochtends. Ik drink mijn eerste kopje koffie vandaag niet thuis aan de keukentafel maar in de vergaderzaal van een mij tot nu toe onbekende locatie, met ongeveer tien mensen die ik nog nooit eerder heb gezien. We stellen ons aan elkaar voor; ietwat onwennig vertellen we allemaal wat over ons gezin en over de kinderen waarvoor we zorgen. Twee pleegzorgwerkers zorgen ervoor dat iedereen aan bod komt: de training ‘Zorgen voor getraumatiseerde kinderen’ voor pleegouders is gestart!

In de weken die hierop volgen komen we nog zeven ochtenden bij elkaar. Iedere keer staat er een ander thema centraal. Zo leren we over verschillende soorten trauma en de effecten hiervan, over het creëren van een veilige omgeving en hoe om te gaan omgaan met gevoelens en gedrag voortkomend uit trauma. We krijgen informatie maar gaan ook actief aan de slag met werkbladen die we invullen over of met onze pleegkinderen. Vanuit mijn werk in de psychiatrie weet ik al het één en ander over trauma, maar nu sta ik stil bij de traumatische ervaringen die Vera en Thomas hebben opgedaan in hun leven. Slik, dat zijn er een heleboel. De confrontatie hiermee vind ik heftig en het emotioneert me.

De training helpt me bewuster om te gaan met de effecten van hun trauma’s, die nog iedere dag merkbaar zijn, ondanks alle jaren die ze al binnen de veiligheid van ons pleeggezin opgroeien. Door het bewuster stilstaan bij trauma komt er meer rust in mijn rol als opvoeder, merk ik gaandeweg. Ik heb oog voor wat er thuis gebeurt en kan duiden waar bepaald gedrag van Vera en Thomas vandaan komt. Sommige tips uit de training pas ik direct toe binnen ons gezin.

Zo lees ik in het Werkboek voor deelnemers over de EHBO doos. In dit geval staat EHBO voor ‘eerste hulp bij onrust’. Het is een doos vol met spulletjes die je een fijn gevoel geven. Vera kan vlug overspoeld raken door haar eigen emoties. Verdriet, boosheid, angst: het komt er allemaal met een hoop onrust uit. Samen vullen we daarom een schoenendoos met mooie foto's, een lekker en vertrouwd geurtje, crème om op haar handen te smeren, een dagboekje om dingen in op te schrijven, een zachte knuffel en een door mij geschreven kaartje met daarop de tekst dat wij altijd van haar zullen houden. Bij onrust gaat Vera nu even op de gang zitten om naar de spulletjes uit de doos te kijken, ze vast te houden of ermee te spelen. Wat werkt dit goed voor haar!

Het is vrijdagochtend, tien uur. Vandaag is er een koekje bij de koffie, in de vorm van een hart. Een traktatie van de trainers omdat het alweer de laatste bijeenkomst is. Dit keer staan we stil bij zorgen voor onszelf, maar eerst luisteren we naar Willem. Hij vertelt waarom hij er zo moe uitziet: zijn pleegdochter zit in een behoorlijke crisis en de boel staat thuis daardoor flink op z’n kop. Van tien mensen die elkaar niet kennen en weifelend hun verhaal doen zijn we veranderd in een groep die open en eerlijk praat over de successen, maar ook over de teleurstellingen en problemen binnen hun gezin. Er is één en al herkenning over en weer, en wat is dat ontzettend fijn.

Van onwetend, zoekend en onwennig naar bewust, begrijpend en vertrouwd: dat is wat de training én de groep mij geboden hebben!