Wat kun je doen als je te snel boos bent: een review

Een tijdje terug was ik op een congres over hechting en daar kwam ik een waanzinnig interessant boek tegen: een help-oefenboek voor kinderen van 6 tot 12 jaar met de titel 'Wat kun je doen als je te snel boos bent'. Je begrijpt, dit boek heb ik direct aangeschaft! Het boek is gericht op het helpen van kinderen om hun reactie op boosheid te veranderen. Het leert ze op een andere manier na te denken over boosheid en geeft ze gereedschappen om minder fel te reageren als er iets fout gaat. De technieken in het boek zijn gebaseerd op cognitieve gedragsprincipes. Kinderen kunnen hierdoor leren hun gedachten te begrijpen en er controle over te krijgen. Boosheid is een normale emotie die iedereen ervaart, vervelend wordt het pas echt als de boosheid te groot wordt en uit de hand loopt. Iets waar wij thuis, met name in het gedrag van Vera, regelmatig mee te maken hebben!

Hoewel ik ook van plan ben het boek met Thomas door te gaan werken (hij kampt met name op school weleens met boze buien), ben ik gestart samen met Vera. Om de beurt lezen we een stukje voor en zij mag alle opdrachten uitvoeren, waar nodig denk ik mee en help ik haar. Ze was direct heel enthousiast, het boek is dan ook erg leuk geschreven en zit vol met grappige vergelijkingen, voorbeelden en opdrachtjes. De eerste hoofstukken zijn erop gericht kinderen ervan bewust te maken dat ze zelf keuzes kunnen maken en dat ze niet boos worden van wat er daadwerkelijk gebeurd, maar vooral van hun eigen negatieve gedachten hierover.

Hier maakt Vera een lijstje van dingen die haar kwaad maken. Vervolgens wordt er in het boek een heus geheim aan haar onthuld: 'het enige wat je boos maakt ben jij zelf'. Huh?, was haar reactie, en natuurlijk maakte haar dit zó nieuwsgierig dat ze direct verder wilde lezen! Vervolgens leerde ze van alles over het verschil tussen negatieve en positieve gedachten en werd haar uitgelegd dat ze dus boos wordt van de dingen die ze zelf denkt.

Allebei moesten we ontzettend lachen om de enorm woeste versie van zichzelf die ze bij één van de opdrachten had getekend!

De hoofstukken die volgen zijn gericht op het aanleren van tactieken om de boosheid die je ervaart sneller te laten uitdoven:

• Neem een pauze
• Heb koele gedachten
• Laat boosheid veilig los
• Los het op of ga gewoon verder

Weer wordt met leuke oefeningen uitleg gegeven en kan het kind zelf aan de slag. Ook komen er diverse nuttige tips voorbij. Handig!

Het fijne aan dit werkboek is dat het echt een doe-boek is waarin je samen werkt en waarin duidelijke, gemakkelijke oefeningen worden beschreven voor elke dag. Het is heel positief geschreven en nergens wordt met een beschuldigend vingertje gewezen. Het laat het kind juist zien dat het zelf keuzes heeft en dus controle kan hebben. Bij cognitieve gedragstherapie en dus ook bij de technieken in dit boek is het devies: oefening baart kunst. Het is dus niet een kwestie van één keer alles doorlopen en dan is het probleem opgelost, maar juist van het herhalen van de opdrachten en de oneliners uit het boek. Pas dan kan bewustwording en vervolgens wellicht verandering ontstaan. Bij Vera blijft momenteel vooral het begrip 'koele gedachten' hangen. Zo kreeg ik laatst van haar een snedige opmerking toen ikzelf boos was (want ja, ook dat gebeurd weleens natuurlijk 😈😉!): "heb koele gedachtes mama!" Voor mij een teken dat deze methodiek best weleens iets zou kunnen gaan betekenen voor Vera (en wellicht ook voor mijzelf 😂).

Voor nu kan ik natuurlijk (nog) helemaal niets zeggen over het effect en ik denk ook niet dat dit al Vera's explosieve gedrag weg kan gaan nemen, maar ik kan wel iets zeggen over de manier van werken in het boek: actief, positief en spelenderwijs. Heel prettig en helpend voor ons gezin dus! Het boek is te bestellen via uitgeverij SWP, en in dezelfde reeks zijn vijf andere help-oefenboeken verschenen. De moeite waard om eens naar te gaan kijken!