Een moeder voor haar dochter

Vanmiddag is de moeder van Vera op bezoek. Vanuit mijn ooghoek volg ik hun vaste rituelen. Eerst een foto van Vera alleen, en dan eentje samen. Een kopje thee met een koekje. Nagels lakken, een spelletje doen en samen kleuren. En natuurlijk weet Vera feilloos de lipgloss en mascara te vinden in haar moeders handtas, dus ook “make-uppen” is een telkens terugkerend programmaonderdeel. Een middag samenzijn met mama, de vrouw met dezelfde gitzwarte haren als zijzelf. De persoon die haar maakte, de moeder die haar gedragen heeft. Maar ook de ouder, die niet langer voor haar zorgen mocht.

Ik kijk en zie vreugde en verdriet samenkomen in één ruimte. Vera geniet van alle aandacht, en het geluk van moeder die haar dochter weer ziet is bijna tastbaar. Er is echter ook onhandigheid en onbegrip, en Vera maakt gretig gebruik van daar waar even geen grenzen lijken te zijn. Ze zijn in elkaars leven, maar toch is er afstand. Letterlijk, omdat Vera een uur reizen van haar ouders woont, maar ook figuurlijk, omdat haar hele dagelijks leven binnen ons gezin vorm heeft gekregen, en ze dit niet meer deelt met degenen die van nature het dichtste bij haar zouden moeten staan. Haar wortels beginnen aarde vast te grijpen bij ons thuis. Van de taal die moeder en dochter eens zo vanzelfsprekend samen spraken, weten ze nu vaak niet meer precies de woorden terug te vinden.

Ik zorg voor het kind van de vrouw die nu in mijn huis is. Ik breng haar naar school, smeer haar boterhammen en borstel dagelijks die prachtige gitzwarte haren. Ik troost haar als ze is gevallen en zing een liedje voordat ze gaat slapen. Ik ben, naast deze vrouw, ook een moeder voor haar dochter.

Ik kijk en aanschouw haar worsteling. Ik zie haar gezicht betrekken wanneer Vera mij per ongeluk mama noemt, ondanks haar meestal zo voorzichtig gekozen woorden. Ik hoor haar antwoorden als Vera vragen stelt waarop zij het antwoord niet weet. Ik voel haar machteloosheid als Vera niet naar haar wil luisteren en ik in moet grijpen, omdat het haar aan overwicht ontbreekt.

Ik doe mijn best, probeer ruimte te geven waar mogelijk en in banen te leiden waar nodig.  Stuur wekelijks foto's en filmpjes per mail. Zorg voor extra attenties en aandacht op verjaardagen en moederdag. Maar ik besef dat het nooit genoeg kan en zal zijn. Omdat deze vrouw, deze moeder, waarschijnlijk altijd zal blijven voelen dat de rol die ik in Vera’s leven speel, de functie is die haar is afgepakt.